•TRUYỆN NGẮN ĐẶNG HÀ MY- SẮC DỤC

TRUYỆN NGẮN ĐẶNG HÀ MY

Sắc dục

May 20, 2013 3:09 AMPublicPageviews 191

Sắc dục

Truyện ngắn Đặng Hà My

Ơ này thầy.

Hôm qua họ bảo thấy có dải yếm bị mắc trên cây hồng gai. Thầy ngang qua đó, dừng chân dỡtấm yếm đào xuống, ngẩn ngơ xem quanh đó có ai là chủ nhân mảnh vải vắt vẻo kia.

Nàng ấy vừa tới, nàng cười mê hồn, thế là thật ư? Sao lại như nàng nào xửa xưa? Mà cũng lại như nàng này bây giờ?

Thầy bảo:

- Sao con làm thơ nữa cơ à? thơ của con, thầy chỉ mang vá áo là vừa đủ. Cái sự là yêu đương nhân thế chỉ làphù du, chưa nói lên cái gì cả.

Rồi thầy phê tiếp: “con ơi, viết thế này…làm ối người khổ, con hãy đoan chính lên chút được không? „

Nàng cãi:

- Sao lại bảo con không đoan chính? không đoan chính thì làm sao làm khổ người khác được, hí hí…

Thầy bảo giống yêu tinh hay cười kiểu ấy.

Thầy sát tà ma, sao thầy lại bảo con làyêu vậy, lũ yêu đâu có dám gần thầy, nó nhìn thấy bóng thầy là bạt vía hết.

Con yêu này cũng giống như những con người khác, nó cũng thèm chiếm đoạt hayăn thịt Đường Tăng. Nhưng nó thích Đường Tăng phải ra phép thu phục nótrước.

Thầy rầu rầu, cặp mắt gợn bao nỗi ưu tư, lời nói:

- Gặp người như vậy ta vui.

Có cáiđụng chạm vào ngón tay xinh trắng ngần như ánh trăng, ngà ngọc nhỉ,tay này con vuốt má ai.

Con yêu thẽ thọt:

-Thầyơi, thầy là liền ông hay liền bà?

- Ô hay, con cắt gân thầy xem máu có chảy không? Giọng thầy rất chi thuyết phục.

- Vâng, thế thầy cho con hỏi: thầy là lưỡng tính hay thuộc tính?

- Cái ấy hình như tùy theo cảm nhận, thầy cũng như những người khác thôi.

Con yêu chả hỏi nữa, nhưng trong thăm thẳm nó đã lên bảy phép tính cộng cho vía nam và chín phép trừ cho vía nữ rồi.

.

Thầy mặc áo vàng, nhất định thế, ung dung bước lên đài sen, những cánh hoa mở ra, nhụy cũng thắm vàng, ôi lung linh là lung linh…

Con yêu chợt thở dài, ít nhiều nó cũng có riêng một chiếc kính chiếu yêu bỏ trong bóp, thi thoảng nó vẫn soi thấy cái thiên động của đám người ăn tục nói phét, chuyên đi tâng mình và dìm hàng kẻ khác.
Đám nông dân nổi dậy hay thành thị xuống cấp chẳng có gì là lạ với nó.

Quen, quen quá rồi.

Cuộc hành đạo của muôn loài sẽ diễn ra dưới gốc cây Bồ Đề. Những tán láấy là những cái chi chi thì nàng chưa hiểu hết được. Nàng chỉ biết bản thân mỹ miều kia có một sức hút kỳ cục, hôm nay chợt lạ như cóbao nhiêu lá bồ đề bỗng nhiên đính hết lên người nàng. Có lẽ những vạt lá đang che đậy thân thể của nàng thay thế cho mảnh yếm đào bịgai hồng móc phải.

Bà Hiền, tên là Hiền mà chả hiền tẹo nào, đã không hiền thì cố lành chút đi, chứ lại ngang ngược gọiđiện thoại truy nã thầy và nàng, bà ấy rít lên:

- Đệ làđệ tử nào, cái đệ ấy mặt hoa da phấn, má thắm môi hường, nhìn điêu ngoa lắm, không biết thầy có thoát nổi không? hay là bao năm công lực rồiđi tong với nó?

Đám đệtử của thầy nhao nhác, cắt cử một người nữ đáo để nhất hội, gọi riêng nàng ra chất vấn:

- Này, tôi bảo nhá, cô còn vướng tục trần giai gái, nếu thầy có chút chông chênh thì phải giữ cho thầy, nhiều người cần thầy, thầy là tài sản quí báu, thầy cứu giúp cho thiên hạ, cô phải nhớ…

Nàng ngơngác:

- Thầy cứu thiên hạ, ai cứu giúp thầy?

Bà ấy lườm một phát hoàn hảo như thể xé rách tờ thư pháp:

- Thôi, từ rày tôi cấm cửa cô, cô đừng có xuất hiện cửa chùa nữa.

Nàng ấmức, thế nơi nào giải phóng cho con người ngoài cửa Phật, tâm nàng sáng, sao bị cấm cửa? Nếu bị tà, chọn cửa phật khai sáng có sao, các bà làm quái có chút từ bi nào, làm ơn bỏ cái giọng giả giọng đạođức đi, cạn nghĩ nhỉ.

Ông Bụt hiện lên, không nói, tiếng gió bay luồn ra cũng là một giọng, không biết nên gọi chính xác của ai:

-Thời nào chả thích đạo đức, thời này lại càng phải đạo đức, không tụng mõ có mà sập hết, ai cứu ai được. Dở ẹc, quan tham mà dân không gian thì hóa lại ngược, nhưng cũng chả nên nghĩ vậy, phải tội đấy, cứđổ hết tội sang nhau.

ChúCuội kia còn biết thương Hằng Nga lạnh lẽo, còn biết thổi sáo gọi trâu, mình thổi cái đám tù và, rúc lên toàn những đọa.

Phiền, phiền từ ngày ấy.

Nói gì thì cũng phải mang tính thuyết phục, thuyết như thế, hóa ra gây toàn tác dụng phụ.

Đã vậy, nàng sẽ làm theo kiểu của nàng, vì nguồn cơn tò mò cái tục lụy của người đời đấy nhé. Chảphải do nàng, nhất định không.

Thế rồi nàng bị ông trời đẩy sang phương trời lạnh lẽo, nàng phải cắt đứt cái dở dang như người ta đang thèm của chua trong cơn nghén nặng.

.

ĐHM, HN tháng 5. 2013

NHẬT KÝ HÀ NỘI 2

Nhật ký Hà Nội 2

May 11, 2013 2:27 PMPublicPageviews 493

Lục lọi thấy tấm ảnh của mẹ chụp cùng cô Tường Vi, bác Giáp, bác Cao Hồng Lãnh. Thời gian trôi, cứ thế...
------------------------------


Tháng 5. Trước cửa nhà hoa bằng lăng bắt đầu nở, chiều nay xôn xao gió, vòng tay nào mông lung...

Mẹ vừa đi mua cá về, con gái vẫn thích ăn cá hồ tây như thưở nào, hạnh phúc còn trong tay ta đang nắm, xin mãi giữ hình bóng dấu yêu...


Xe du lịch vòng quanh hồ Tây qua cửa, một vòng 17km
---------------------
Đàn đúm bạn bè:
Nàng thơ Hoàng Thị Vinh vừa bay bên Mỹ về, hẹn gặp ngay. Đến cafe Trung Nguyên 78 Láng Hạ mới.
Cửa hàng 5 tầng, thiết kế tuyệt đẹp, khung cảnh như một vườn sinh thái hiện đại, trầm và những màu sáng trung chuyển.
Phòng này dành riêng cho bạn bè, toàn bình lọ. Những chiếc bình vẽ hoa văn xanh trang nhã, những chiếc đĩa xinh xinh có viết những bài thơ do nhà văn Nguyễn Huy Thiệp thiết kế,


Uống gì nhỉ, cafe chồn số 8 nhé.



Nhà thơ Hương Giang (chủ quán), My, Vinh, Ngân, anh Vân (Ba Lan)
---------------------------------
Hôm nay cùng mẹ đi xem múa đương đại



Nghệ sĩ biên đạo Đào Anh Khánh

Ngh

Chủ đề về môi trường



Meo meo...bắt được con mèo...
HN 11. 05.2013
------------
Bài thơ mình yêu thích của nt Nguyễn Đại Bường

NHỚ BẰNG LĂNG

(Gửi ĐHM)
.

Cám ơn người lang thang phố cổ

Ngắm dùm tôi màu tháng tư bằng lăng

Phố Phái tím nỗi nhớ tím

Nhân đôi trời Hồ Gươm

.

Tôi nhớ bằng lăng trong nỗi niềm oải mỏi

Tôi nhớ tôi cơm bụi trưa nào

Phố phường em và phố phường tôi

Sự cho đi chân thành không có tội

.

Nơi ấy bằng lăng cơn mưa rào tắm gội

Sợi mưa sáng trưng mặt người

Em đi qua và em không đi qua

Em ngoái lại và em không ngoái lại

Có hề chi

Cơn mơ tôi nhuộm mải miết một ánh nhìn

Tím hoa có thật mà không thật

Sợi tóc vướng trên giường không thật mà thật

Thì cơn cớ gì tôi đau mãi hoa ơi

.

Cám ơn người đã ngắm dùm tôi

Cho ngày cũ không hề nuối tiếc.
.
NĐB-------------------------------------

Nhật ký Hà Nội

Nhật ký Hà Nội

May 8, 2013 12:36 PMPublicPageviews 51

Về Hà Nội, mọi người hỏi: Thế vừa sang Giẹc đã lộn lại à? Bao giờ lại bay?
Tự ái quá, đếch thèm chơi, đi ăn cho đã miệng, tham từ bé rồi. Khoa ngan Hai Bà Trưng nhé.


Chủ quán Khoa đứng sau bảo: hai cô em xinh tươi, thế chả sướng tỉnh à?

Bà chủ 22 năm bươn chải đích thân tiếp rượu, tâm sự: tiền không thiếu em ạ, nhưng cái mình cần là cái có tiền cũng không mua nổi...he, đúng là gái phố cổ nói là làm, có sách có chứng, cóc bao giờ bốc phét! Sướng!

Bún măng ngan xong, lại lê sang cafe Lý Thường Kiệt. Nói chung Thủy Hướng Dương lúc nào cũng duyên dáng giống hệt....tớ!
- Dạ... thưa, chúng em đang tâm sự chuyện đời, lẽ đời, mới cả cách làm một con người đoan chính dịu dàng ạ...dạ, dạ, vâng ạ, chúng em xin nghe ạ...


- Này, ăn uống no nê rồi, ra tính tiền đi nhé!
- Ôi, anh đang họp em ạ!
- Gì, bỏ cái kiểu loanh quanh đi nhá, đừng có mà để bà cáu nghe chửa?
- Thế các mợ nhắn vào di động số tiền uống cho anh, mai anh qua thanh toán cả thể, khỏi phải hỏi lại.
SMS: "2 buoi ep, 70 ngan."


HN 08.05.2013

SÀI GÒN 30.04.2013- Thăm nhà thơ Nguyễn Duy

----
http://blog.yahoo.com/danghamy/articles/1161568/index

Chữ cứ dính vào nhau, ghét quá, xin mời đọc ở đường link phía trên cả nhà yêu nhé.

Ta đi trọn kiếp con người
Cũng không đi hết mấy lời mẹ ru”
    Nguyễn Duy
Nhớ mấy bài thơ của ông, hoặc những câu lục bát đa dạng, phong cách mới lạ, hóm hỉnh:
„Hùm nằm cho lợn liếm lông
Một trăm quả hồng nuốt lão tám mươi
Nắm xôi nuốt trẻ lên mười
Con gà mâm rượu nuốt người lao đao…“
Hoặc:

Nhớ không sông ộp ọap xuôi
Gió oằn ọai/ hổn hển trời/ phù sa”
 (Kính thưa Thị Nở)

Nhà thơ Nguyễn Duy từng tâm sự : Văn chương thời nào cũng cần “đụng đến kinh mạch của xã hội” , nếu không được như vậy thì văn chương chỉ là “thú kể chuyện vặt qua ngày...
lại rộng hơn: những suy nghĩ về thiên nhiên, không gian và tương lai con người.

Nhạc sĩ Trịnh Công Sơn đã nói như sau: "Hình hài Nguyễn Duy giống như đám đất hoang, còn thơ Nguyễn Duy là thứ cây quý mọc trên đám đất hoang đó."
Còn tôi, tôi lại thấy Nguyễn Duy như câu thơ ông viết:
Ngọt ngào thì nổi, đắng cay thì chìm…

Trong số rất nhiều bài thơ của ông, có bài Đánh thức tiềm lực cũng vang bóng một thời.
Đánh thức tiềm lực:

(Tiễn đưa anh S.D. đi làm kinh tế)

Hãy thức dậy, đất đai!
cho áo em tôi không còn vá vai
cho phần gạo mỗi nhà không còn thay bằng ngô, khoai, sắn...
xin bắt đầu từ cơm no, áo ấm
rồi thì đi xa hơn - đẹp, và giàu, và sung sướng hơn

Khoáng sản tiềm tàng trong ruột núi non
châu báu vô biên dưới thềm lục địa
rừng đại ngàn bạc vàng là thế
phù sa muôn đời như sữa mẹ
sông giàu đằng sông và bể giàu đằng bể
còn mặt đất hôm nay thì em nghĩ thế nào?
lòng đất rất giàu, mặt đất cứ nghèo sao?

***

Lúc này ta làm thơ cho nhau
đưa đẩy mà chi mấy lời ngọt lạt
ta ca hát quá nhiều về tiềm lực
tiềm lực còn ngủ yên...

***

Tôi lớn lên bên bờ bãi sông Hồng
trong màu mỡ phù sa máu loãng
giặc giã từ con châu chấu, con cào cào
mương máng, đê điều ngổn ngang chiến hào
trang sử đất ngoằn ngoèo trận mạc
giọt mồ hôi nào có gì to tát
bao nhiêu đời mặn chát các dòng sông
bao nhiêu thời vỡ đê trắng đất mất đồng
thuyền vỏ trấu mỏng manh ba chìm bảy nổi
khúc dân ca cũng bèo dạt mây trôi
hột gạo nõn nà hao gầy đi vì thiên tai
đói thâm niên
đói truyền đời
điệu múa cổ cũng chậm buồn như đói...

***

Tôi đã qua những chặng đường miền Trung bỏng rát và dai dẳng
một bên là Trường-Sơn-cây-xanh
bên còn lại Trường-Sơn-cát-trắng
đồng bằng hình lá lúa gầy nhẳng
cơn bão chưa qua, hạn hán đổ tới rồi
ngọn cỏ nhọn thành gai mà trốn không khỏi úa
đất nứt nẻ ngỡ da người nứt nẻ
cơn gió Lào rát ruột lắm em ơi!

Hạt giống ở đây chết đi sống lại
hạt gạo kết tinh như hạt muối
cây lúa đứng lên cũng đạp đất đội trời

***

Tôi về quê em - châu thổ sáng ngời
sông Cửu Long giãn mình ra biển
đất cuồn cuộn sinh sôi và dịch chuyển
cây mắm cây tràm lặn lội mở đường đi

Đất tân sinh ngỡ ngọt ngào trên mặt
lòng còn chát chua nào mặn nào phèn
má sung sức và ba cường tráng thế
man mác âu sầu trong câu hát ru em

Đã qua đi những huyền thoại cũ mèm
những đồng lúa ma không trồng mà gặt
những ruộng cá không nuôi mà sẵn bắt
những ghểnh cẳng, vuốt râu mà làm chơi ăn thật
miếng ăn nào không nước mắt mồ hôi!

Ruộng bát ngát đó thôi, và gạo đắt đó thôi
đất ghiền phân vô cơ như người ghiền á phiện
con rầy nâu khoét rỗng cả mùa màng
thóc bỏ mục ngoài mưa thiếu xăng dầu vận chuyển
phà Cần Thơ lê lết người ăn xin
cây đàn hát rong não nề câu vọng cổ
quán nhậu lai rai - nơi thừa thiếu trốn tìm

***

Này, đất nước của ba miền cày ruộng
chưa đủ no cho đều khắp ba miền
ta ca hát quá nhiều về tiềm lực
tiềm lực còn ngủ yên...

***

Lúc này tôi làm thơ tặng em
em có nghĩ tôi là đồ vô dụng?
vô dụng lấy đi của cuộc sống những gì
và trả lại được gì cho cuộc sống?

Em có nghĩ tôi là con chích choè ăn và gại mỏ?

Em có nghĩ tôi là tay chuyên sản xuất hàng giả?

Em có nghĩ tôi là kẻ thợ chữ đục đẽo nát cả giấy
múa võ bán cao trên trang viết mong manh?
tình nghĩa nhập nhằng với cái hư danh
tờ giấy chép văn thành tờ giấy bạc

Em có nghĩ...
mà thôi!

***

Xin em nhìn kia – người cuốc đất
(tôi cũng từng chai tay cuốc đất)
cái cuốc theo ta đời này, đời khác
lưỡi cuốc nhỏ nhoi liếm sạch cánh đồng rồi
dướn mình cao
chĩa cuốc lên trời
bổ xuống đánh phập
đẹp lắm chứ cái tạo hình cuốc đất!

Xin em nhìn - người gánh phân, gánh thóc
(tôi cũng từng mòn vai gánh phân, gánh thóc)
kẽo kẹt hai vai một nhịp cầu vồng
đẹp lắm chứ cái tạo hình gồng gánh!

Những cái đẹp thế kia... em có chạnh lòng không?
cái đẹp gợi về thuở ngày xưa ngày xửa
nhịp theo tiết tấu chậm buồn
cái đẹp ấy lẽ ra không nên tồn tại nữa!

Em có chạnh lòng chăng
giữa thành phố huy hoàng bạt ngàn quán nhậu
bỗng hiện lù lù cái xe hơi chạy than
vệt than rơi toé lửa mặt đường

Em có chạnh lòng chăng
xích lô đạp càng ngày càng nghênh ngang
xích lô máy và xe lam chạy dầu vừa nã đại liên vừa phun khói độc
người đi bộ vừa đi vừa nghĩ về tiềm lực
tiềm lực còn ngủ yên...

***

Tôi trót sinh ra nơi làng quê nghèo
quen cái thói hay nói về gian khổ
dễ chạnh lòng trước cảnh thương tâm

Làng tôi xưa toàn nhà tranh vách đất
bãi tha ma không một cái mả xây
mùa gặt hái rơm nhiều, thóc ít
lũ trẻ chúng tôi vầy đất tối ngày

Thuở tới trường cũng đầu trần chân đất
chữ viết loằng ngoằng củ sắn ngọn khoai
thầy giáo giảng rằng
nước ta giàu lắm!...
lớp lớp trẻ con cứ thế học thuộc bài

***

Lúc này
tôi và em không còn là lũ trẻ con nữa
ta biết buồn để biết lạc quan
và, để nhắn lại sau ta cho lớp lớp trẻ con
(dù sau này dầu mỏ đã phun lên
quặng bô-xít cao nguyên đã thành nồi thành soong
thành tàu bay hay tàu vũ trụ...
dù sau này có như thế... như thế... đi nữa
thì chúng ta vẫn cứ nên nhắn lại)
rằng
đừng quên đất nước mình nghèo!

Lúc này
tôi và em không còn là lũ trẻ con nữa
tuổi thanh xuân trọn vẹn cuộc chiến tranh
sau lưng ta là kỷ niệm bi tráng
trước mặt ta vẫn con đường gập ghềnh
vẫn trang trọng tấm lòng trung thực
dù có thể lỗi lầm – làm thế nào mà biết trước
dù có sao thì cũng phải chân thành

Xưa mẹ ru ta ngủ yên lành
để khôn lớn ta hát bài đánh thức
có lẽ nào người lớn cứ ru nhau
ru tiềm lực ngủ vùi trong thớ thịt
***

Tiềm lực còn ngủ yên
trong quả tim mắc bệnh đập cầm chừng

Tiềm lực còn ngủ yên
trong bộ óc mang khối u tự mãn

Tiềm lực còn ngủ yên
trong con mắt lờ đờ thủy tinh thể

Tiềm lực còn ngủ yên
trong lỗ tai viêm chai màng nhĩ

Tiềm lực còn ngủ yên
trong ống mũi khò khè không nhận biết mùi thơm

Tiềm lực còn ngủ yên
trong lớp da biếng lười cảm giác

Năng động lên nào
từ mỗi tế bào, từ mỗi giác quan
cố nhiên cần lưu ý tính năng động của cái lưỡi

***

Cần lưu ý
lời nói thật thà có thể bị buộc tội
lời nịnh hót dối lừa có thể được tuyên dương
đạo đức giả có thể thành dịch tả
lòng tốt lơ ngơ có thể lạc đường

Cần lưu ý
có cái miệng làm chức năng cái bẫy
sau nụ cười là lởm chởm răng cưa
có cái môi mỏng rát hơn lá mía
hôn má bên này bật máu má bên kia
có trận đánh úp nhau bằng chữ nghĩa
khái niệm bắn ra không biết lối thu về

Cần lưu ý
có lắm sự nhân danh lạ lắm
mượn áo thánh thần che lốt ma ranh
nhân danh thiện tâm làm điều ác đức
rao vị nhân sinh để bán món vị mình

Cần lưu ý
có lắm nghề lạ lắm
nghề mánh mung cứa cổ bóp hầu nhau
nghề chửi đổng, nghề ngổi lê, nghề vu cáo
nghề ăn cắp lòng tin và chẹt họng đồng bào
có cả nghề siêu nghề gọi là nghề không làm gì cả
thọc gậy bánh xe cũng một thứ nghề...

Bộ sưu tập những điều ngang trái ấy
phù chú ma tà ru tiềm lực ngủ mê

***
Tôi muốn được làm tiếng hát của em
tiếng trong sáng của nắng và gió
tiếng chát chúa của máy và búa
tiếng dẻo dai đòn gánh nghiến trên vai
tiếng trần trụi của lưỡi cuốc
lang thang
khắp đất nước
hát bài hát

Tp. Hồ Chí Minh 1980-1982
----

Lời tôi:
Tôi ít khi viết về những người nổi tiếng. Bởi vốn dĩ họ đã là thế rồi.
Nhưng đối với Nguyễn Duy, ngoài thơ ra, tôi luôn nể trọng về nhân cách, con người của ông.

Vẫn nụ cười rất thật, xuề xòa, khiêm tốn và điềm đạm. Sự khôi hài ẩn chứa trong những câu chuyện của ông luôn cuốn hút người nghe.
Tôi gặp ông cách đây 3 tháng, ông cười bảo: Thì cứ sống chung với bệnh tật thôi.
Lần này mới về, nghe tin ông phẫu thuật tim, cộng với bệnh tiểu đường đã 20 năm nay lại thấy sức chịu đựng của con người thật không dễ gì.

Trước khi vào nhà ông, tôi ghé cửa hàng hoa, đang loay hoay... một ông khách cũng mua hoa nói rằng hoa Cát Tường mang lại may mắn cho người được tặng. Tôi cũng thấy bó hoa diễm lệ, nhưng trong bụng nghĩ đã là hoa thì hoa nào chẳng là sinh khí  tươi vui. Lựa một bó, nghĩ và cầu chúc cho ông chóng khỏe.
Nhà ông ở quận 3, trong một hẻm khá rộng, trong sân trồng nhiều cây. Ông vẫn còn mệt không lên gác được, khu nhà dưới bây giờ tiện cho ông và gia đình hơn.
 PB Chiểu hỏi:
- Thưa nhà thơ dạo này còn viết nữa không ạ?
Ông hóm hỉnh cười:
- Lâu lắm rồi, không viết nữa, không viết được. Cái thời khổ cực còn viết được, thời này mạng mẹo đầy đủ quá nên chịu, hết cảm xúc rồi…
Anh Chiểu cười khì:
- Giống như phím đàn,  tuy người chơi đàn không gảy nữa, nhưng những âm thanh vẫn còn ngân…
Sau đó chúng tôi cùng cụng ly nước... trà, và cả ba tủm tỉm:
- Chúc mừng ngày 30 tháng tư!

    ĐHMy Sài Gòn 30.04.2013
..................
Giời, thằng spost dở hơi, đăng bài chữ cứ dính vào nhau, thử lại vậy:
Ta đi trọn kiếp con người
Cũng không đi hết mấy lời mẹ ru”
                                            Nguyễn Duy
Nhớ mấy bài thơ của ông, hoặc những câu lục bát đa dạng, phong cách mới lạ, hóm hỉnh:
„Hùm nằm cho lợn liếm lông
Một trăm quả hồng nuốt lão tám mươi
Nắm xôi nuốt trẻ lên mười
Con gà mâm rượu nuốt người lao đao…“
Hoặc:

Nhớ không sông ộp ọap xuôi
Gió oằn ọai/ hổn hển trời/ phù sa”
 (Kính thưa Thị Nở)
Nhà thơ Nguyễn Duy từng tâm sự : Văn chương thời nào cũng cần “đụng đến kinh mạch của xã hội” , nếu không được như vậy thì văn chương chỉ là “thú kể chuyện vặt qua ngày...
lại rộng hơn: những suy nghĩ về thiên nhiên, không gian và tương lai con người.

Nhạc sĩ Trịnh Công Sơn đã nói như sau: "Hình hài Nguyễn Duy giống như đám đất hoang, còn thơ Nguyễn Duy là thứ cây quý mọc trên đám đất hoang đó."
Còn tôi, tôi lại thấy Nuyễn Duy như câu thơ ông viết:
Ngọt ngào thì nổi, đắng cay thì chìm…
Trong số rất nhiều bài thơ của ông, có bài Đánh thức tiềm lực cũng vang bóng một thời.
Đánh thức tiềm lực:
(Tiễn đưa anh S.D. đi làm kinh tế)
Hãy thức dậy, đất đai!
cho áo em tôi không còn vá vai
cho phần gạo mỗi nhà không còn thay bằng ngô, khoai, sắn...
xin bắt đầu từ cơm no, áo ấm
rồi thì đi xa hơn - đẹp, và giàu, và sung sướng hơn
Khoáng sản tiềm tàng trong ruột núi non
châu báu vô biên dưới thềm lục địa
rừng đại ngàn bạc vàng là thế
phù sa muôn đời như sữa mẹ
sông giàu đằng sông và bể giàu đằng bể
còn mặt đất hôm nay thì em nghĩ thế nào?
lòng đất rất giàu, mặt đất cứ nghèo sao?
***
Lúc này ta làm thơ cho nhau
đưa đẩy mà chi mấy lời ngọt lạt
ta ca hát quá nhiều về tiềm lực
tiềm lực còn ngủ yên...
***
Tôi lớn lên bên bờ bãi sông Hồng
trong màu mỡ phù sa máu loãng
giặc giã từ con châu chấu, con cào cào
mương máng, đê điều ngổn ngang chiến hào
trang sử đất ngoằn ngoèo trận mạc
giọt mồ hôi nào có gì to tát
bao nhiêu đời mặn chát các dòng sông
bao nhiêu thời vỡ đê trắng đất mất đồng
thuyền vỏ trấu mỏng manh ba chìm bảy nổi
khúc dân ca cũng bèo dạt mây trôi
hột gạo nõn nà hao gầy đi vì thiên tai
đói thâm niên
đói truyền đời
điệu múa cổ cũng chậm buồn như đói...
***
Tôi đã qua những chặng đường miền Trung bỏng rát và dai dẳng
một bên là Trường-Sơn-cây-xanh
bên còn lại Trường-Sơn-cát-trắng
đồng bằng hình lá lúa gầy nhẳng
cơn bão chưa qua, hạn hán đổ tới rồi
ngọn cỏ nhọn thành gai mà trốn không khỏi úa
đất nứt nẻ ngỡ da người nứt nẻ
cơn gió Lào rát ruột lắm em ơi!
Hạt giống ở đây chết đi sống lại
hạt gạo kết tinh như hạt muối
cây lúa đứng lên cũng đạp đất đội trời
***
Tôi về quê em - châu thổ sáng ngời
sông Cửu Long giãn mình ra biển
đất cuồn cuộn sinh sôi và dịch chuyển
cây mắm cây tràm lặn lội mở đường đi
Đất tân sinh ngỡ ngọt ngào trên mặt
lòng còn chát chua nào mặn nào phèn
má sung sức và ba cường tráng thế
man mác âu sầu trong câu hát ru em
Đã qua đi những huyền thoại cũ mèm
những đồng lúa ma không trồng mà gặt
những ruộng cá không nuôi mà sẵn bắt
những ghểnh cẳng, vuốt râu mà làm chơi ăn thật
miếng ăn nào không nước mắt mồ hôi!
Ruộng bát ngát đó thôi, và gạo đắt đó thôi
đất ghiền phân vô cơ như người ghiền á phiện
con rầy nâu khoét rỗng cả mùa màng
thóc bỏ mục ngoài mưa thiếu xăng dầu vận chuyển
phà Cần Thơ lê lết người ăn xin
cây đàn hát rong não nề câu vọng cổ
quán nhậu lai rai - nơi thừa thiếu trốn tìm
***
Này, đất nước của ba miền cày ruộng
chưa đủ no cho đều khắp ba miền
ta ca hát quá nhiều về tiềm lực
tiềm lực còn ngủ yên...
***
Lúc này tôi làm thơ tặng em
em có nghĩ tôi là đồ vô dụng?
vô dụng lấy đi của cuộc sống những gì
và trả lại được gì cho cuộc sống?
Em có nghĩ tôi là con chích choè ăn và gại mỏ?
Em có nghĩ tôi là tay chuyên sản xuất hàng giả?
Em có nghĩ tôi là kẻ thợ chữ đục đẽo nát cả giấy
múa võ bán cao trên trang viết mong manh?
tình nghĩa nhập nhằng với cái hư danh
tờ giấy chép văn thành tờ giấy bạc
Em có nghĩ...
mà thôi!
***
Xin em nhìn kia – người cuốc đất
(tôi cũng từng chai tay cuốc đất)
cái cuốc theo ta đời này, đời khác
lưỡi cuốc nhỏ nhoi liếm sạch cánh đồng rồi
dướn mình cao
chĩa cuốc lên trời
bổ xuống đánh phập
đẹp lắm chứ cái tạo hình cuốc đất!
Xin em nhìn - người gánh phân, gánh thóc
(tôi cũng từng mòn vai gánh phân, gánh thóc)
kẽo kẹt hai vai một nhịp cầu vồng
đẹp lắm chứ cái tạo hình gồng gánh!
Những cái đẹp thế kia... em có chạnh lòng không?
cái đẹp gợi về thuở ngày xưa ngày xửa
nhịp theo tiết tấu chậm buồn
cái đẹp ấy lẽ ra không nên tồn tại nữa!
Em có chạnh lòng chăng
giữa thành phố huy hoàng bạt ngàn quán nhậu
bỗng hiện lù lù cái xe hơi chạy than
vệt than rơi toé lửa mặt đường
Em có chạnh lòng chăng
xích lô đạp càng ngày càng nghênh ngang
xích lô máy và xe lam chạy dầu vừa nã đại liên vừa phun khói độc
người đi bộ vừa đi vừa nghĩ về tiềm lực
tiềm lực còn ngủ yên...
***
Tôi trót sinh ra nơi làng quê nghèo
quen cái thói hay nói về gian khổ
dễ chạnh lòng trước cảnh thương tâm
Làng tôi xưa toàn nhà tranh vách đất
bãi tha ma không một cái mả xây
mùa gặt hái rơm nhiều, thóc ít
lũ trẻ chúng tôi vầy đất tối ngày
Thuở tới trường cũng đầu trần chân đất
chữ viết loằng ngoằng củ sắn ngọn khoai
thầy giáo giảng rằng
nước ta giàu lắm!...
lớp lớp trẻ con cứ thế học thuộc bài
***
Lúc này
tôi và em không còn là lũ trẻ con nữa
ta biết buồn để biết lạc quan
và, để nhắn lại sau ta cho lớp lớp trẻ con
(dù sau này dầu mỏ đã phun lên
quặng bô-xít cao nguyên đã thành nồi thành soong
thành tàu bay hay tàu vũ trụ...
dù sau này có như thế... như thế... đi nữa
thì chúng ta vẫn cứ nên nhắn lại)
rằng
đừng quên đất nước mình nghèo!
Lúc này
tôi và em không còn là lũ trẻ con nữa
tuổi thanh xuân trọn vẹn cuộc chiến tranh
sau lưng ta là kỷ niệm bi tráng
trước mặt ta vẫn con đường gập ghềnh
vẫn trang trọng tấm lòng trung thực
dù có thể lỗi lầm – làm thế nào mà biết trước
dù có sao thì cũng phải chân thành
Xưa mẹ ru ta ngủ yên lành
để khôn lớn ta hát bài đánh thức
có lẽ nào người lớn cứ ru nhau
ru tiềm lực ngủ vùi trong thớ thịt
***
Tiềm lực còn ngủ yên
trong quả tim mắc bệnh đập cầm chừng
Tiềm lực còn ngủ yên
trong bộ óc mang khối u tự mãn
Tiềm lực còn ngủ yên
trong con mắt lờ đờ thủy tinh thể
Tiềm lực còn ngủ yên
trong lỗ tai viêm chai màng nhĩ
Tiềm lực còn ngủ yên
trong ống mũi khò khè không nhận biết mùi thơm
Tiềm lực còn ngủ yên
trong lớp da biếng lười cảm giác
Năng động lên nào
từ mỗi tế bào, từ mỗi giác quan
cố nhiên cần lưu ý tính năng động của cái lưỡi
***
Cần lưu ý
lời nói thật thà có thể bị buộc tội
lời nịnh hót dối lừa có thể được tuyên dương
đạo đức giả có thể thành dịch tả
lòng tốt lơ ngơ có thể lạc đường
Cần lưu ý
có cái miệng làm chức năng cái bẫy
sau nụ cười là lởm chởm răng cưa
có cái môi mỏng rát hơn lá mía
hôn má bên này bật máu má bên kia
có trận đánh úp nhau bằng chữ nghĩa
khái niệm bắn ra không biết lối thu về
Cần lưu ý
có lắm sự nhân danh lạ lắm
mượn áo thánh thần che lốt ma ranh
nhân danh thiện tâm làm điều ác đức
rao vị nhân sinh để bán món vị mình
Cần lưu ý
có lắm nghề lạ lắm
nghề mánh mung cứa cổ bóp hầu nhau
nghề chửi đổng, nghề ngổi lê, nghề vu cáo
nghề ăn cắp lòng tin và chẹt họng đồng bào
có cả nghề siêu nghề gọi là nghề không làm gì cả
thọc gậy bánh xe cũng một thứ nghề...
Bộ sưu tập những điều ngang trái ấy
phù chú ma tà ru tiềm lực ngủ mê
***
Tôi muốn được làm tiếng hát của em
tiếng trong sáng của nắng và gió
tiếng chát chúa của máy và búa
tiếng dẻo dai đòn gánh nghiến trên vai
tiếng trần trụi của lưỡi cuốc
lang thang
khắp đất nước
hát bài hát
Tp. Hồ Chí Minh 1980-1982
----
Lời tôi:
Tôi ít khi viết về những người nổi tiếng. Bởi vốn dĩ họ đã là thế rồi.
Nhưng đối với Nguyễn Duy, ngoài thơ ra, ông còn là một người tôi luôn nể trọng.
Vẫn nụ cười rất thật, xuề xòa, khiêm tốn và điềm đạm. Sự khôi hài ẩn chứa trong những câu chuyện của ông luôn cuốn hút người nghe.
Tôi gặp ông cách đây 3 tháng, ông cười bảo: Thì cứ sống chung với bệnh tật thôi.
Lần này mới về, nghe tin ông phẫu thuật tim, cộng với bệnh tiểu đường đã 20 năm nay lại thấy sức chịu đựng của con người thật không dễ gì.
Trước khi vào nhà ông, tôi rẽ vào hàng hoa, đang loay hoay thì có một ông khách chỉ hoa Cát Tường mang lại may mắn cho người được tặng. Tôi cũng thấy bó hoa diễm lệ, nhưng trong bụng thì nghĩ đã là hoa thì hoa nào chẳng là sinh khí  tươi vui. Lựa một bó nghĩ cầu chúc cho ông chóng khỏe.
Nhà ông ở quận 3, trong một hẻm khá rộng, trong sân trồng nhiều cây. Ông vẫn còn mệt không lên gác được, khu nhà dưới bây giờ tiện cho ông và gia đình hơn.
 PB Chiểu hỏi:
- Thưa nhà thơ dạo này còn viết nữa không ạ?
Ông hóm hỉnh cười:
- Lâu lắm rồi, không viết nữa, không viết được. Cái thời khổ cực còn viết được, thời này mạng mẹo đầy đủ quá nên chịu, hết cảm xúc rồi…
Anh Chiểu ví von:
- Giống như phím đàn,  tuy người chơi đàn không chơi nữa, nhưng những âm hưởng vẫn còn ngân…
Sau đó chúng tôi cùng cụng ly nước... trà, và cả ba cùng tủm tỉm:
- Chúc mừng ngày 30 tháng tư!
                                                   ĐHMy Sài Gòn 30.04.2013